Een gat in de weg? De auto waarschuwt op tijd

Sensoren in de banden, adaptieve schokdempers, zonne-intensiteitsmeters en automatische ruitenwissers: moderne auto’s voelen en horen alles. Ook als er bijvoorbeeld een gat in de weg zit, of zelfs als dat er dreigt te komen. Met die informatie kan de wegbeheerder tijdig ingrijpen en erger voorkomen. Maar dat vraagt wel om voertuigdata op maat.

Rode lijnen, gele stippen en gekleurde vlakken op een computerscherm. In werkelijkheid zijn het hobbels, scheuren en andere grote en kleine verstoringen in het wegdek op de N279 bij Veghel. De ingenieurs van Beijer Automotive ontwikkelden een model om data uit voertuigen om te zetten in informatie over de technische staat van de weg.

Vroeg signaleren

‘Met voertuigdata kunnen defecten aan de weg al in een vroeg stadium worden gesignaleerd, ‘zegt Jan Kramer, adviseur informatie- en datamanagement bij Rijkswaterstaat. ‘Door die kleine schades eerder te repareren, is levensduur verlengend onderhoud (LVO) niet of pas veel later nodig. Dat bespaart kosten, voorkomt hinder en maakt de weg veiliger.’ Althans, dat was de insteek van een pilot in Noord-Brabant, waarin Rijkswaterstaat, Beijer en een tweede dataleverancier – NIRA Dynamics – samen keken naar de toegevoegde waarde van voertuigdata voor wegbeheer.

Betrouwbaar alert

De sensoren van moderne auto’s registreren vrijwel alles op en rond de weg. Dat levert een enorme hoeveelheid (geanonimiseerde) data op die veel kan vertellen over de conditie van de infrastructuur. Maar hoe vertaal je al die data naar de juiste informatie? Kramer: ‘Om een betrouwbare waarschuwing door te geven moet die informatie zeer gedetailleerd zijn. Gaat het om een gat in de weg? Om een scheurtje? Om rafeling van het asfalt of een defecte voegovergang? In deze pilot zat er nog te veel ruis in de data om dat onderscheid te kunnen maken.’

Goede communicatie

Die ruis ligt niet zozeer aan de datatechnologie, want die wordt juist steeds slimmer en geavanceerder. ‘Het gaat vooral om goede communicatie tussen de wegbeheerder en de dataleverancier’, zegt Rutger Krans, programmamanager Voorspelling Asfaltonderhoud met Bigdata bij Rijkswaterstaat. ‘Bij wegdekschade spelen vaak complexe technische aspecten een rol, zoals de waterfilmdikte. Als een dataleverancier dat niet weet, neemt hij het ook niet mee in zijn modellen. In dat opzicht hebben we in deze pilot ook veel van elkaar geleerd.’

Steeds meer verbanden

Al met al zien Krans en Kramer dat voertuigdata een belangrijke rol kunnen spelen bij efficiënter wegbeheer en -onderhoud. ‘De sensortechnologie wordt nog altijd beter, algoritmes worden beter, de dekkingsgraad wordt beter en de modellen worden steeds verfijnder. En dankzij dit soort pilots zien we ook steeds meer verbanden

die we eerder niet zagen. Het is een leerproces voor alle betrokkenen.’

Deze pilot is, samen met onder meer de pilots over data voor wintermanagement en voertuigdata als aanvulling op asfaltinspecties, aanleiding voor het ministerie van IenW om met RWS, provincies en gemeenten te verkennen hoe het gebruik van actuele informatie over de staat van de weg opgeschaald kan worden. Onder de noemer Road Monitor (ROMO) verkennen ze hoe die informatie het best onderdeel kan worden van hun werk en tot efficiënt en slim wegbeheer leidt. Doel is weggebruikers een nog veiliger weg te bieden.