‘Fijnstofpiek bij een school kun je meten’

Piekt de fijnstof bij een school als ouders hun kinderen brengen? De gemeente Sittard-Geleen wil het weten. ‘Tonen metingen het aan, dan kun je de gevoelens van bewoners omzetten naar objectieve data.’

Binnenkort hangt bij een school in Sittard-Oost een luchtsensor. Dat gebeurt na meldingen van bewoners. Wijkregisseur François Mostard van de gemeente Sittard-Geleen is met name geïnteresseerd in de metingen tussen acht en negen uur ’s ochtends en zo’n drie en vier ’s middags. Want dan piekt zeer waarschijnlijk de fijnstofuitstoot.

Ouders brengen hun kinderen vaak met de auto naar school. Dat zorgt voor veel verkeer. Het kan niet anders, of dit moet voor een fijnstofpiek zorgen. Door te meten, kan bij de school de luchtkwaliteit objectief worden vastgesteld. Dit maakt het mogelijk om het gesprek met de bewoners zo neutraal en feitelijk mogelijk te voeren.

Grensverkeer

De luchtsensor bij de school is niet de enige die binnenkort in Sittard-Oost wordt geïnstalleerd. Onder begeleiding van DMI-ecosysteem worden eind 2024 twintig verkeerssensoren geïnstalleerd en nog eens vier luchtsensoren. Het belangrijkste doel van de metingen, die in samenwerking met DMI-deelnemer Mobility Sensing worden uitgevoerd, is het in kaart brengen van de verkeersstromen van en naar Sittard-Oost.

Sittard-Oost ligt direct tegen de Duitse grens aan. Is het in Duitsland vakantie, dan rijden er heel wat dagjesmensen van oost naar west door het stadsdeel heen. Sittard-Oost heeft daarnaast zijn eigen ontsluitingswegen, die de doorgaande wegen op verschillende plaatsen kruisen. Door op de kruisingen van deze wegen het verkeer te monitoren, wordt duidelijk hoe de Duitse buren het verkeer in Sittard-Oost beïnvloeden.

Realtime

Mostard, wijkregisseur met een techniekknobbel, kijkt uit naar de realtime metingen van de sensoren. Een ‘gadget’ dat de traditionele meetmethodes niet hebben. Zo wordt voor het meten van fijnstof meestal gebruik gemaakt van satellieten. Data is hierdoor altijd met enige vertraging beschikbaar en heeft geen betrekking op specifieke locaties.

Mostard: ‘Met de 25 sensoren die we hebben geplaatst, kunnen we luchtkwaliteit en verkeer bijna ‘realtime’ volgen. En we meten op plekken in de wijk die voor ons belangrijk zijn, zoals een school, drukke kruisingen of een sloop- en nieuwbouwproject. Na analyse maken we de data waar dat kan direct toepasbaar.’

Data direct toepassen in de praktijk, daar heeft Mostard samen met zijn collega en innovatiemanager Marjolein Pauly al heel wat ervaring mee opgebouwd. Zo neemt de gemeente deel aan het project Pientere tuinen, waarbij inwoners grondvochtsensoren in de grond kunnen stoppen.

Het project ‘Pientere tuinen’ leidde tot veel minder bewateringsverzoeken, vertelt Mostard enthousiast. Want mensen konden zelf de sensoren aflezen en zien dat er ondanks de hitte nog genoeg vocht in de bodem zat. ‘Zo betrekken we onze inwoners met behulp van data bij de uitdagingen van de stad.’