Het wenkend perspectief van publiek vervoer

Op dinsdag 9 april kwamen ruim 120 genodigden bij elkaar voor de bijeenkomst publiek vervoer in Amersfoort. Tijdens deze bijeenkomst van het DMI-ecosysteem spraken vervoerders, reizigersorganisaties, dienstverleners en overheden met elkaar over de kansen en uitdagingen van Publiek Vervoer, waarbij alle beschikbare middelen worden ingezet in één samenhangend mobiliteitssysteem.

De noodzaak tot verandering is groot, zo werd tijdens de bijeenkomst duidelijk. Mobiliteitsexpert Geert Kloppenburg illustreerde aan de hand van reizigersinterviews hoe de realiteit van het openbaar vervoer en Wmo-vervoer door chauffeur en reizigers wordt ervaren. Hij gaf tevens een concreet beeld van de jaarlijkse kosten en het beperkte gebruik van het OV en Wmo-vervoer in Zeeland. Erik Groters, wethouder openbare ruimte en mobiliteit bij de gemeente Aalten, herkende dat beeld ook in de Achterhoek. In de thematafels in de Achterhoek zijn zowel kennisinstellingen als het bedrijfsleven en de overheden vertegenwoordigd: zij bieden met onder meer de deelname van gemeenten en Provincie Gelderland een goed platform om tot gezamenlijke koersbepaling te komen. Erik benoemde daarbij ook dat de Achterhoek een sterke behoefte heeft aan experimenteerruimte, omdat de bestaande kaders te veel knellen.

Één samenhangend mobiliteitssysteem

Dirk Grevink, projectmanager publiek vervoer van het ministerie van IenW, schetste in samenspraak met Petra Buitenhuis, bestuurslid bij Vereniging Doelgroepenvervoer Nederland (VDVN), Rob van Hout, voorzitter van de Werkgroep publieke mobiliteit  (DOVA, IPO en CROW), Katrien de Witte, Programmamanager Anders Reizen bij de gemeente Utrecht en Bertho Eckhardt, voorzitter van KNV, het wenkend perspectief van publiek vervoer, voor zowel landelijke als hoog-stedelijke, verdichte gebieden. Alle beschikbare middelen worden dan ingezet in één samenhangend mobiliteitssysteem. Grevink: “Dit wordt mogelijk als we slim gebruik maken van de kansen die digitalisering biedt. De vaste dienstregeling wordt gecombineerd met vraaggestuurd vervoer en de inzet van deelmobiliteit. Op basis van digitaal inzicht maken we de juiste balans tussen de inzet deelmobiliteit, vervoer op basis van een dienstregeling en inzet van shuttles en taxi’s. Ontschotting aan overheidskant is een voorwaarde voor het aanbrengen van die samenhang en inzet van digitale instrumenten”.

Initiatieven vanuit een buurt of wijk krijgen nadrukkelijk een plaats binnen de totale dienstverlening. Vrijwilligers kunnen als chauffeur van een shuttle het bereik van publiek vervoer vergroten en zorgen voor maatwerk. Hetzelfde geldt voor mobiliteit coöperaties van bewoners. Werkgevers, zorg- en onderwijsinstellingen hebben ook een aandeel in de vormgeving en gebruik van publiek vervoer.

Publiek vervoer wordt daarnaast ingebed in gebiedsontwikkeling, waarbij het vervoersaanbod sterker wordt geïntegreerd met andere aspecten van stedelijke planning, infrastructuur en gebruik van de openbare ruimte. Cruciale voorwaarden voor het nieuwe systeem zijn uiteraard dat dit voldoende digitaal ondersteund en gemonitord wordt en ook dat vergunningen, contracten en concessies aanzienlijk meer wendbaarheid krijgen binnen een sterkere regie op zowel landelijk als regionaal niveau.

Position paper

Publiek vervoer als één mobiliteitssysteem voor alle burgers betekent een flinke verandering. Overheid, vervoerders en mobiliteitsaanbieders zijn samen aan zet voor de toekomst van publiek vervoer. Regelgeving, financiering, techniek en organisatie zullen moeten worden aangepast om naar een ‘nieuw normaal’ te komen. De transitie naar publiek vervoer en de kenmerken van het nieuwe systeem worden beschreven in dit Position Paper, dat werd gelanceerd tijdens de bijeenkomst.

De aanwezige deelnemers gaven allen te kennen dat zij graag inbreng willen leveren voor de verdere invulling van publiek vervoer. Over de werkwijze en planning daarvan wordt begin mei verder gecommuniceerd.

Wil je meer weten, wil je bijdragen aan het vormgeven van publiek vervoer of heb je specifieke vragen of wensen? Neem dan contact op met Dirk Grevink, via [email protected]. De getoonde presentaties van verschillende sprekers vind je HIER. Bekijk ook de animatie hieronder.