Gebiedsontwikkeling in 3D: datawandeling Zuidas inspireert
Hoe maak je de complexiteit van stedelijke ontwikkeling voelbaar en tastbaar? Novis & De Meij, deelnemer aan het DMI-ecosysteem, vond daar een verrassend antwoord op: een datawandeling. Twaalf DMI-deelnemers liepen vrijdag 12 september gezamenlijk door de Zuidas, een gebied waar stedelijke verdichting, infrastructuur en mobiliteit samenkomen. “We laten deelnemers het gebied in 3D ervaren.”
De Zuidas is een levend laboratorium voor gebiedsontwikkeling. Hier wringt de langetermijnvisie regelmatig met de dagelijkse realiteit. “We wilden laten zien dat gebiedsontwikkeling meer is dan bouwen”, vertelt projectmanager Johan Huiberts. “Het vraagt om samenhang, flexibiliteit en het maken van afgewogen keuzes. Hoe houd je een gebied leefbaar en bereikbaar, terwijl je inspeelt op veranderende behoeften?”
Wandeling als common
De wandeling is opgezet als DMI-common: een gedeelde activiteit die kennisdeling en samenwerking stimuleert. “We zijn deelnemer geworden van DMI omdat we geloven dat het slimmer, beter en anders kan”, aldus Huiberts. “Data spelen daarin een centrale rol. Maar hoe laat je dat zien? Door mensen het gebied in 3D en ter plaatse te laten ervaren.
3D maakt zichtbaar
Tijdens de wandeling kregen deelnemers inzicht in hoe visie en werkelijkheid elkaar ontmoeten. Met behulp van laptops en 3D-modellen werd zichtbaar gemaakt wat er onder en boven het maaiveld speelt. Een voorbeeld: het Zuidasdok, waar toekomstige tunnels en een OV-knooppunt gepland zijn. Pal voor de ingang van station Amsterdam Zuid gaat de A10 Zuid in de toekomst ondergronds in een tunnel van zes rijstroken breed. Huiberts: “Als je op het Zuidplein staat, zie je het niet. Maar met een 3D-model voor je neus kun je het letterlijk voor je zien. Dat maakt indruk.”
Tientallen kabels, leidingen en belangen
Een ander sprekend voorbeeld was kavel D op de Zuidas, waar een open ontgraving tientallen kabels en leidingen blootlegde. “Die moeten verlegd worden om ontwikkeling mogelijk te maken. Maar de ruimte is beperkt en er zijn veel belangen. Het 3D-model helpt om die complexiteit inzichtelijk te maken, de belangen in kaart te brengen en open het gesprek te voeren.”
De kracht van data en digitale regie
De wandeling liet zien hoe digitalisering en data bijdragen aan besluitvorming. Niet alleen als hulpmiddel, maar als sturend instrument. “Een digital twin helpt bij projectbeheersing, risicobeheersing en het maken van scenario’s. Je kunt faalkosten voorkomen en sneller tot oplossingen komen.”
Enthousiaste deelnemers
De deelnemers aan de wandeling reageerden enthousiast. “Wat mensen vooral opvalt is hoeveel er samenkomt in zo’n gebied. En hoe data helpen om dat inzichtelijk te maken”, aldus Huiberts. “De een kijkt met verbazing naar vastgoed, de ander naar infrastructuur. Maar iedereen ziet de meerwaarde van het koppelen van data aan de fysieke omgeving.”
Er komt een vervolg
Vanwege de positieve reacties komt er een vervolg. Op vrijdag 16 januari 2026 staat de volgende datawandeling gepland, dit keer met twee groepen. “We willen het persoonlijk houden, zodat er echt ruimte is voor gesprek. Maar de belangstelling is groot, dus we breiden uit. Naar twee groepen van twaalf deelnemers.” Inschrijven kan hier.
Meer dan een wandeling
De wandeling sluit aan bij het gedachtegoed van DMI: samenhang, flexibiliteit en het maken van slimme keuzes op basis van data. “Het is een manier om te laten zien waar we als ecosysteem voor staan”, zegt Huiberts. “En om anderen te inspireren om mee te doen.” De Zuidaswandeling is daarmee meer dan een rondje door de stad. Het is een uitnodiging om gebiedsontwikkeling anders te benaderen: visueel, datagedreven en in dialoog. Huiberts tot slot: “Je kunt deze nieuwe manier van werken daarom niet vaak genoeg laten zien.”
Reacties