DMI-deelnemer Caeli zet een grote stap in de wereld van luchtkwaliteitsdata. Medeoprichter Martin Smit vertelt over het nieuwe contract met de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en hoe Caeli daarmee haar technologie uitbreidt van stikstofdioxide (NO2) naar koolstofdioxide (CO2). “We hebben al bewezen dat we met satellietdata en AI nauwkeurige luchtkwaliteitsmetingen kunnen doen. Nu gaan we dat ook voor CO2 doen.”

Het project dat Caeli de komende twee jaren samen met ESA en NSO uitvoert, heet CarbonEye. Het bouwt voort op Caeli’s bestaande Air Quality Monitor, een monitor die NO2-concentraties in kaart brengt. “We gebruiken daarvoor satellietdata als basis, gecombineerd met vijfduizend grondmeetstations in Europa”, legt Smit uit. “Daarmee trainen we een AI-model dat luchtkwaliteit tot op wijkniveau inzichtelijk maakt.”

Enkele meetlocaties

Voor CO2 zijn er wereldwijd veel minder meetpunten beschikbaar dan voor NO2. “Waar luchtvervuiling al goed wordt gemonitord, blijft het zicht op CO2 grotendeels beperkt tot enkele meetlocaties, zoals een station op Mauna Loa op Hawaii”, legt Smit uit. “Daarom gebruiken we slimme AI-modellen die patronen in luchtkwaliteit koppelen aan bronnen van CO2. Die inzichten valideren we met onafhankelijke meetdata, zoals schoorsteenmetingen van fabrieken in Europa en de VS. Op die manier maken we CO2-uitstoot voor het eerst op grote schaal inzichtelijk.”

Waarde voor de markt

Het contract met ESA en NSO helpt op te schalen naar honderden steden en internationale organisaties. Maar het is ook een erkenning van Caeli’s aanpak. Smit: “Eerder hebben we al een pilot gedaan met UBS in Zwitserland. En KPMG heeft een letter of intent getekend om onze data te gebruiken. Deze data kunnen bijvoorbeeld voor CSRD-audits worden gebruikt. Het laat zien dat onze technologie niet alleen werkt, maar ook waarde heeft voor de markt.”

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn die bedrijven verplicht uitgebreid te rapporteren over duurzaamheid waaronder CO2. KPMG doet daar audits op en controleert bedrijven of ze wel de juiste cijfers doorgeven.   

Luchtkwaliteit inzichtelijk

Caeli’s technologie is niet alleen relevant op wereldschaal, maar zeker ook lokaal. Binnen het Schone Lucht Akkoord levert Caeli data aan diverse gemeenten, waaronder Kampen, Hilversum, Deventer en Almere. Daar wordt luchtkwaliteit tot op postcodegebied inzichtelijk gemaakt. “Gemeenten kunnen in ons dashboard zien hoe hun wijken scoren op NO2 en fijnstof en of ze voldoen aan WHO-richtlijnen en EU-normen voor 2030”, aldus Smit.

Kampen: zelf investeren in data

De gemeente Kampen gaat de komende drie jaar de luchtkwaliteit monitoren met satellietbeelden en AI. Daarmee kan de gemeente op postcodeniveau de luchtkwaliteit achterhalen en lokale bronnen van ongezonde lucht traceren. Wethouder Erik Faber van de gemeente Kampen vertelt op de website van het Schone Lucht Akkoord over de aansluiting van zijn gemeente. “Ik ben er wel trots op dat wij zelf investeren in die data. Wetenschappelijke onderbouwing is sowieso belangrijk. Feiten helpen in discussies met mensen die denken dat het wel goed zit als je niets meet.”

Het dashboard van Caeli biedt niet alleen actuele data, maar ook trends over maanden en jaren. Smit: “Zo kunnen gemeenten monitoren of hun beleid effect heeft. En straks, als CarbonEye operationeel is, kunnen ze ook de CO2-uitstoot volgen. Dat is een cruciale stap richting klimaatneutraal beleid.”

Barcelona lonkt opnieuw

Caeli is al jaren actief op het internationale podium. Ook dit jaar is het bedrijf weer aanwezig op het Smart City Expo World Congress in Barcelona, onder de vlag van DMI. “We staan daar met ons product en spreken met steden uit heel Europa”, vertelt Smit. “Het is een kans om te laten zien wat we kunnen en om nieuwe samenwerkingen aan te gaan.” Eerder legde Caeli daar al contact met Tallin. “Tallinn is namelijk een van de gezondste steden van Europa en wil dat graag blijven.”

Netwerk

De deelname aan Barcelona is mede mogelijk dankzij de samenwerking binnen het DMI-ecosysteem. “Via DMI hebben we toegang tot een netwerk van gemeenten, kennisinstellingen en bedrijven. Dat helpt ons om onze technologie te laten landen in de praktijk.” Wat Caeli onderscheidt volgens Smit, is de combinatie van technologie en toepasbaarheid. “Mijn drijfveer is dat steden, bedrijven en overheden beter onderbouwde keuzes kunnen maken. Of het nu gaat om schonere lucht voor inwoners of om de transitie naar klimaatneutraal zijn. Met dit ESA-project laten we zien dat onze aanpak internationaal erkend wordt. Het geeft ons de kans om onze impact te vergroten: van Nederlandse gemeenten tot wereldwijde organisaties.”

Uitdagend, maar haalbaar

Die inzichten zijn niet alleen relevant voor gemeenten, maar ook voor accountants, milieudiensten en internationale organisaties. “Daarmee kunnen we straks onder meer beoordelen of een bedrijf dit kwartaal meer CO2 heeft uitgestoten dan het vorige kwartaal. Zonder dat we in hun schoorsteen hoeven te meten.” Voor Caeli is de weg naar CO2-monitoring uitdagend, maar zeker haalbaar. “We hebben het al laten zien bij UBS. Nu gaan we het verder uitrollen. En met ESA en NSO aan boord, hebben we het vertrouwen dat we dit kunnen waarmaken.”